Μύθοι, αλήθειες και στρεβλώσεις στην αγορά των επενδυτικών - αποταμιευτικών ασφαλιστικών προγραμμάτων.

Μετά από 17 χρόνια στην συμβουλευτική των επενδυτικών αποταμιευτικών της ελληνικής αγοράς, θεωρώ σκόπιμο να θέσω ανοιχτά όλα αυτά που επηρεάζουν την σωστή επιλογή, αλλά και επιτυχία στην αγορά και διατήρηση ενός PRIIP (Packaged Retail Investment & Insurance Product). Η συσσώρευση κεφαλαίου δεν είναι μόνο κρίσιμη για την ηλικία της συνταξιοδότησης, όπου κάποιος παύει να εργάζεται και να έχει ενεργό εισόδημα. Ο έλεγχος των εσόδων - εξόδων με σκοπό την μελλοντική δημιουργία κεφαλαίου για οποιαδήποτε χρήση αποτελεί μια ώριμη, ορθολογική και έξυπνη στάση ζωής.

Οι παρακάτω αλήθειες, μύθοι και στρεβλώσεις δημιουργήθηκαν μέσα από την ανάγκη μου ως διαμεσολαβητής να προσφέρω την καλύτερη επιλογή συσσώρευσης κεφαλαίου στους πελάτες μου, αλλά και να ευαισθητοποιήσω όλους τους φορείς που εμπλέκονται στην δημιουργία επενδυτικών προγραμμάτων με στόχο την βελτιστοποίηση των δομών για την ορθότερη διαχείριση των επενδυτικών επιλογών.

ΑΛΗΘΕΙΕΣ:

1. Τα πρόγραμματα επένδυσης-αποταμίευσης έχουν φανερά πολύ καλύτερες αποδόσεις σε μια 8ετία σε σχέση με τα προγράμματα εγγυημένου επιτοκίου που απλά κάποιες αποδόσεις αποδίδονται την τελευταία 5ετία ή τα χρόνια ωρίμανσης του αποταμιευτικού (συνήθως μετά τα 20 έτη).

2. Τα λειτουργικά έξοδα στα PRIIPS χωρίζονται σε 4 άξονες:

   1. Έξοδα διάθεσης, που σημαίνει ότι ένα ποσοστό των χρημάτων δεν επενδύεται, αλλά κρατείται από την εταιρεία (τα πρώτα 3 χρόνια της επένδυσης).

   2. Έξοδα αμοιβής διαχείρισης λογαριασμού που αφορούν ποσοστό 1-2,5% που κρατείται από την εταιρεία για την πράξη της επένδυσης +ποσό δικαιώματος πχ 24€ σε ετήσια βάση + 0,75-2% αμοιβή διαχείρισης του αμοιβαίου κεφαλαίου.

   3. Ποσοστό 0,4% επί του ετήσιου ασφαλίστρου επένδυσης υπέρ εγγυητικού κεφαλαίου ζωής με μέγιστο τα 8€ για ασφαλιστήρια τακτικής καταβολής και 80€ για εφάπαξ καταβολή. Πρόκειται για εισφορά υπέρ του πελάτη και κατά το ίδιο ποσοστό συμμετέχουν και οι εταιρείες στα ασφαλιστήρια PRIIPs. Όλα αυτά περιγράφονται αναλυτικά στα έγγραφα βασικών πληροφοριών.

   4. Ένα κομμάτι των χρημάτων τοποθετείται σε ασφάλιστρο ζωής, προσωπικού ατυχήματος ή ότι άλλο δύναται να επιλέξει ο ασφαλισμένος ανάλογα με την ευελιξία του προγράμματος, την εταιρεία και τις ασφαλιστικές ανάγκες του. Δεν πρόκειται για διαχειριστικό έξοδο, αλλά για ασφαλιστική προστασία παράλληλα με την επένδυση των χρημάτων.

3. Τα λειτουργικά έξοδα δεν πρέπει να σας τρομάζουν, αν υπάρχει επιλογή στην επένδυση, υπάρχει διασπορά σε διάφορες αγορές και εμπιστοσύνη στον σύμβουλο ότι έχει στοιχειώδη γνώσεις πάνω στην επένδυση των αμοιβαίων. Η επιλογή να αγοράσετε ένα PRIIP συνδυάζει προστασία και ασφάλεια κι αυτό προσφέρεται μόνο μέσω ασφαλιστικών εταιρειών. Οι τράπεζες προωθούν αυτά τα προγράμματα μέσω των συνεργασιών με τις ασφαλιστικές χωρίς παροχή σέρβις ή γνώσεων πάνω στις αγορές.

4. Οι πελάτες που έχουν μεγαλύτερη διάθεση ρίσκου και επενδύουν σε μετοχικά αμοιβαία, ειδικά τα πρώτα χρόνια της επένδυσης απολαμβάνουν καλύτερες αποδόσεις και κάνουν απόσβεση των διαχειριστικών εξόδων στατιστικά μέσα στην πρώτη τριετία. Αυτό βέβαια δεν προδιαγράφεται και αξιολογείται με βάση την περίοδο ανόδου των αγορών.

5. Δεν είναι συμφέρον να αποχωρήσετε από ένα τέτοιο πρόγραμμα επένδυσης πριν την 7ετία, που υπάρχουν πέναλτυ εξαγοράς. Ωστόσο, η εμπειρία έχει δείξει ότι αν έχει ακολουθηθεί μια δυναμική επενδυτική στρατηγική και υπάρχει μια θετική εφταετία στις αγορές, οι ασφαλισμένοι μπορούν να αποχωρήσουν με κέρδη κι όχι με απώλειες από τα βασικά χρήματα αποταμίευσης.

6. Είναι πολύ καλύτερο να μην υπάρχει ποσοστό αναπροσαρμογής στην αποταμίευση. Οι πληθωριστικές πιέσεις δεν προκαθοριζουν αυξήσεις προσωπικών εσόδων, ώστε να υποστηριχθεί το αυξημένο μηνιαίο κόστος αποταμίευσης. Το σταθερό ποσό αποταμίευσης διευκολύνει τον οικονομικό προγραμματισμό, άρα και την διακράτηση και συντήρηση ενός τέτοιου προγράμματος σε βάθος χρόνου.

7. Στις καθημερινές μου συναναστροφές με υποψήφιους πελάτες διαπιστώνω ότι υπολειπόμαστε γενικά οικονομικής παιδείας σε σχέση με τον ευρωπαικό μέσο όρο. Περαιτέρω, διαφαίνεται το φαινόμενο του "λαθρεπιβάτη": δηλαδή δεν αναλαμβάνουμε το ρίσκο της αποταμίευσης-επένδυσης, αλλά θέλουμε κάποιος άλλος να αναλάβει την ευθύνη της συσσώρευσης κεφαλαίου για εμάς (η ψευδαίσθηση του κρατικού συνταξιοδοτικού συστήματος). Η αποταμίευση είναι προσωπική υπόθεση και απευθύνεται σε όλους τους ενεργά εργαζόμενους.

Μύθοι:

1. "Όλες οι δεκαετίες των αγορών μπορούν να σας αποφέρουν κέρδη". Λάθος αν επενδύσετε στην κορύφωση μιας αγοράς, πολύ πιθανό μετά από μια μεγάλη διόρθωση να μην καταφέρετε να επαναφέρετε το κεφάλαιο σας σε αρχικό στάδιο. Συνεπώς, όσοι επενδύσατε το 2000 στο Ελληνικό χρηματιστήριο και βγήκατε το 2020, δε θα καταφέρατε να έχετε αποδόσεις στα κεφάλαια σας. Αντίθετα, η τελευταία δεκαετία 2015 - 2025 αποτελεί μια φοβερά κερδοφόρα δεκαετία για το Ελληνικό Χρηματιστήριο.

Στρεβλώσεις:

1. Τα τελευταία χρόνια αντί με την ψηφιοποίηση και την δημιουργία ηλεκτρονικών πλατφόρμων να απλοποιηθεί η διαδικασία ένταξης σε ένα PRIIP, κάποιες εταιρείες έχουν εντάξει μια ατέρμονη γραφειοκρατία, η οποία καθιστά αποτρεπτική και μη ανταγωνιστική την αγορά και την εξυπηρέτηση των πελατών των επενδυτικών ασφαλιστικών προγραμμάτων. Αυτό σε μια εποχή που οι επενδυτικές εταιρείες και οι τράπεζες συνεργάζονται με εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων και μπορούν να προσφέρουν την αγορά αμοιβαίων με το πάτημα ενός κουμπιού.

2. Επιπρόσθετα της γραφειοκρατίας, υπάρχει ένα μακροσκελές ερωτηματολόγιο καταλληλότητας επένδυσης, το οποίο πρέπει να απαντηθεί στην φάση της αίτησης και σε κάθε περίπτωση αναδιάρθρωσης της επένδυσης. Η στρέβλωση που υπάρχει είναι ότι ανεξάρτητα από το επενδυτικό ρίσκο που θέλει να αναλάβει κάποιος με τα χρήματα του σε μια διόρθωση των αγορών κανένας δε θέλει να χάσει. Άρα ποιος ο λόγος να συμπληρωθεί μια έντυπη σελίδα πολλαπλών ερωτήσεων, ενώ το μόνο που κάποιος επιθυμεί σε μια αναδιάρθρωση επένδυσης είναι να αποφύγει απώλειες κερδών ή αποφυγή διακυμάνσεων στο κεφάλαιο του; Παράλληλα, εγώ σαν επενδυτής σε κάποια ερωτηματολόγια παρουσιάζομαι ισορροπημένος σε άλλα δυναμικός. Δηλαδή, για να επενδύσω σε μετοχικά αμοιβαία, θα πρέπει να απαντήσω σε ερωτήσεις που τελικά δε με οδηγούν στην αγορά αυτών, αλλά θα πρέπει επιπρόσθετα να παρακάμψω το προφίλ μου για να επενδύσω σε αυτό που θέλω. Επειδή γνωρίζω ότι η ασφαλιστική νομοθεσία επιβάλλει την συμπλήρωση αυτού του ερωτηματολογίου, αυτό που θα πρότεινα θα ήταν η απλοποίηση του σε 3-4 ερωτήσεις και η ψηφιοποίηση αυτού.

3. Οι ασφαλιστικές εταιρείες τα τελευταία χρόνια έχουν στραφεί στην επιλογή επένδυσης σε fund of funds ( αμοιβαία που αποτελούνται από αμοιβαία κεφάλαια). Σε κάποιες τα fund of funds που διατίθενται είναι μικτά με εικόνα και δελτία τιμών χωρίς καμιά ιστορικότητα. Μπορεί κατά αυτόν τον τρόπο να υπάρχει διασπορά της επένδυσης, αλλά δεν υπάρχουν υψηλές αποδόσεις, οι οποίες θα διευκόλυναν την αφομοίωση των λειτουργικών εξόδων. Η επιλογή από καλάθι αμοιβαίων μετοχικών, μικτών ή και ομολογιακών με ιστορικότητα στις τιμές, παράλληλα με την επένδυση fund of funds αποτελούν μια ιδανικότερη επιλογή για την λειτουργία των PRIIPS.

4. Εν κατακλείδι, όταν η ανάληψη της ενεργής διαχείρισης των αμοιβαίων αφήνεται στην εταιρεία τα αποτελέσματα των αποδόσεων στατιστικά θα είναι συντηρητικά. Εμπιστευτείτε την γνώση και την δυναμική συμβούλων που έχουν επενδύσει σε αντίστοιχα προϊόντα, έχουν κερδίσει από την επένδυση αμοιβαίων κεφαλαίων και μπορούν να σας αποδείξουν το όφελος της αγοράς και της διατήρησης ενός τέτοιου προγράμματος στο βεληνεκές του χρόνου.

   
   

   Το συγκεκριμένο άρθρο βασίστηκε στην μελέτη 8 νέων αποταμιευτικών-επενδυτικών της αγοράς από την Groupama Ασφαλιστική, την Generali, την Eurolife, την Εθνική Ασφαλιστική, την ΝΝ, την Allianz, την Ergo και την Interamerican, στην εμπειρία μου ως επενδυτής και στην προσπάθεια να βρω το καλύτερο επενδυτικό-αποταμιευτικό της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς.

Συμβουλή Ημέρας:

" Μην αποταμιεύεις ότι περισσεύει μετά τα έξοδα αλλά,

ξόδευε ότι περισσεύει μετά την αποταμίευση."

Warren Buffet